لیزر اگزایمر

لیزر اگزایمر چیست ؟

لیزر اگزایمر یک لیزر گازی است و از تحریک مخلوطی از گاز آرگون و فلوراید توسط الکتریسیته ایجاد می شود . شعاعهای ایجاد شده توسط این لیزر با برخورد به نسج مورد نظر (قرنیه) بسیار ظریف و دقیق اثر می کند و تاثیر آن در مقیاس میکرون بوده به طوری که آسیبی به نسوج مجاور وارد نمی کند . این تاثیر اختصاصی باعث شده این لیزر به عنوان دقیق ترین و مطمئن ترین لیزر جهت تراش (ablation) قرنیه به کار گرفته شود .

دستگاه لیزر اگزایمر

دستگاه لیزر اگزایمر دستگاهی است که با سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری پیچیده ای که دارد تولید و هدایت این لیزر را انجام می دهد. این لیزر برای تغییرشکل قرنیه به منظور اصلاح عیوب انکساری چشم ، نظیر نزدیک بینی ، دوربینی و آستیگماتیسم به کار می رود . در حقیقت کار اصلی را در اعمال لیزیک ، PRK ، فمتولیزیک ، … این لیزر انجام می دهد . این لیزر در طیف نوری ماوراء بنفش قرار دارد و طول موج آن 193 نانومتر می باشد . با تابش و برخورد شعاعهای این لیزر بر روی قرنیه ، نسج قرنیه تبخیر شده و انحنای سطح قرنیه تغییر می کند و قرنیه شکل دلخواه را به خود می گیرد . تاثیر لیزر بر روی قرنیه را در اصطلاح علمی Ablation می گویند . این مکانیز شبیه تغییر شکل سنگ و صیقل دادن آن به وسیله ضربات چکش است.

در این شکل، برخورد شعاع های لیزر به قرنیه و ایجاد تراش قرنیه (ablation) را مشاهده می کنید.

اندازه مقطع اشعه لیزر

به هر شعاع در اصطلاح علمی Beam گفته می شود و هر Beam یک سطح مقطعی دارد که می تواند در شکل و اندازه های مختلف باشد . اندازه سطح مقطح در نسل قدیم لیزرهای اگزایمر بزرگ و در حدود ۶ تا ۷ میلمتر بود ولی لیزر های جدید سطح مقطع کوچک و حدود یک میلمتر و گاهی کمتر دارند . هرچه سطح مقطع لیزر کوچک تر باشد ، تراشی (ablation) که در قرنیه ایجاد می کند دقیقتر و هموارتر است . اشعه  لیزرهای جدید حالت و مکانیرم Flying Spot دارد . چون مانند نقطه کوچکی حرکت کرده و به نقاط مختلف قرنیه برخورد کرده و تغییرات لازم را اعمال می کند .  دستگاه لیزر کلینیک پارسیان از اولین دستگاههایی است که از تکنولوژی Flying Spot استفاده کرده است .

شکل سطح مقطع شعاع (Beam) لیزر

سطح مقطع اشعه لیزر می تواند به صورت صاف ( تخت ) و یا به صورت منحنی باشد . نوع اول را Flat top ونوع دوم را Gaussian گویند. با عبور اشعه لیزر از یک روزنه خاص،  سطح مقطع مورد نظر به دست می آید. لیزر های جدید دارای سطع مقطع از نوع دوم هستند. اشعه منحنی یا Gaussian در برخورد با قرنیه سطح هموارتری را ایجاد می کنند.

در شکل دو نوع شعاع ( beam) ، یکی با سطح مقطع مسطح (flat top) و دیگری منحنی (Gaussian) را ملاحظه می کنید

فرکانس یا سرعت تابش اشعه لیزر

از مختصات دیگر اشعه لیزر اگزایمر سرعت یا فرکانس برخورد آن به قرنیه است . از آن جا که برای اصلاح هر شماره چشم تعداد مشخص اشعه بایستی به قرنیه برخورد کند ، هرچه فرکانس برخورد اشعه بیشتر باشد سرعت ایجاد تغییرات بیشتر بوده و زمان عمل کوتاه تر می شود فرکانس دستگاههای نسل قدیم لیزر 50 هرتز یا کمتر بود ، یعنی در هر ثانیه حداکثر ۵۰ بار قرنیه تحت تابش (شلیک) لیزر قرار می گرفت. فرکانس لیزر های جدید به مراتب افزایش پیدا کرده و به بالای ۵۰۰ هرتز هم رسیده است و این باعث شده زمان عمل بسیار کوتاه باشد.

رادار دنبال کننده حرکات چشم (Eye Treacker)

یکی دیگر از خصوصیات دستگاه لیزر اگزایمر، دارا بودن Eye Treacker است. با توجه به این که چشم بیمار در زیر عمل حرکت می کند، این دستگاه مانند رادار بر روی چشم قفل می کند و با دنبال کردن حرکات ظریف چشم، با عث می شود اشعه لیزر کاملاً به هدف های مورد نظر بر خورد کند.

دستگاه لیزر اگزایمر کلینیک پارسیان

دستگاه لیزر اگزایمر کلینیک پارسیان پیشرفته ترین دستگاه موجود در جهان می باشد. این دستگاه که شوئیند (Schwind AMARIS 1050 RS) دارای بالاترین پارامترها و بیشترین قابلیت ها نسبت به سایر دستگاه ها می باشد. شکل شعاع لیزر دستگاه از نوع Super Gaussian ، انداز سطح مقطع آن 0.6 میلیمتر و سرعت آن  10050 هرjز می باشد، و  Eye Treacker دستگاه حرکات چشم را در شش جهت دنبال می کند؛ این در حالی است که پارامتر های سایر دستگاه ها به پای آن نمی رسند.

عوارض لیزر اگزایمر چشم

لیزر اگزایمر (Excimer Laser) که در روش‌هایی مانند PRK، لازک و LASIK استفاده می‌شود، یکی از ایمن‌ترین روش‌های اصلاح عیوب انکساری چشم است. بااین‌حال مانند هر عمل جراحی، می‌تواند عوارض موقت یا نادر داشته باشد.

در جدول زیر تمامی عوارض لیزر اگزایمر آورده شده اند: