تغییر رنگ چشم، رؤیا یا واقعیت

رنگ چشم، یکی از بارزترین ویژگی‌های چهره و عاملی تأثیرگذار در زیبایی افراد است. به همین دلیل، تمایل به تغییر رنگ چشم، چه به صورت موقت و چه دائمی، همواره مورد توجه بوده است. امروزه با پیشرفت فناوری‌های چشم‌پزشکی، روش‌های مختلفی برای این منظور پدید آمده‌اند. اما این مسیر تا چه حد امن است؟

در این مقاله جامع، به عنوان متخصصان چشم‌پزشکی، به بررسی کامل، علمی و بی‌طرفانه تمام روش‌های موجود، از لنزهای رنگی گرفته تا جدیدترین تکنیک‌های عمل تغییر رنگ چشم، می‌پردازیم و شما را در تصمیم‌گیری آگاهانه یاری می‌کنیم.

آناتومی رنگ چشم: عنبیه و قرنیه

برای درک بهتر فرآیند، ابتدا باید با دو بخش اصلی چشم آشنا شویم:

• عنبیه (Iris): بخش رنگی چشم است که در داخل کره چشم قرار دارد. رنگ آن توسط رنگدانه‌هایی به نام ملانین تعیین می‌شود.
• قرنیه (Cornea): لایه شفاف و گنبدی شکلی است که روی عنبیه و مردمک را می‌پوشاند. قرنیه سالم، فاقد رنگ است.

هرگونه تغییر رنگ چشم، مستلزم ایجاد تغییر در یکی از این دو بافت است.

روش‌های تغییر رنگ چشم: از موقت تا دائمی

روش‌های موجود را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

۱. روش موقت: لنزهای تماسی رنگی

لنزهای رنگی، رایج‌ترین، در دسترس‌ترین و کم‌خطرترین راه برای تغییر موقت رنگ چشم هستند.

مزایا:

• هزینه پایین و دسترسی آسان.
• تنوع بسیار بالا در رنگ و طرح.
• امکان استفاده و تغییر رنگ در هر زمان دلخواه.
• روشی غیرتهاجمی و بدون نیاز به جراحی.

معایب و خطرات:

• نیاز به مراقبت روزانه، شستشو و نگهداری دقیق.
• خطر بروز عفونت‌های وخیم قرنیه در صورت عدم رعایت بهداشت یا تهیه از مراکز غیرمعتبر (مانند آرایشگاه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین).
• ایجاد خشکی چشم یا حساسیت در برخی افراد.
• عوارض جبران‌ناپذیری مانند زخم قرنیه و کاهش دائمی بینایی در صورت استفاده نادرست.

توصیه مهم: لنزهای تماسی رنگی را صرفاً از مراکز اپتومتری یا چشم‌پزشکی معتبر تهیه کرده و دستورالعمل‌های بهداشتی را با وسواس رعایت کنید.

۲. روش‌های دائمی: لیزر و جراحی تغییر رنگ چشم

این روش‌ها با هدف ایجاد تغییرات بلندمدت یا دائمی در ساختار چشم انجام می‌شوند و هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند.

الف) رنگ‌آمیزی قرنیه (Keratopigmentation)

این روش که به آن “تاتوی قرنیه” (تتو قرنیه) نیز گفته می‌شود، جدیدترین و از نظر ما در کلینیک پارسیان، کم‌عارضه‌ترین تکنیک برای تغییر دائمی رنگ چشم است.

فرآیند عمل:

1. چشم با قطره‌های مخصوص کاملاً بی‌حس می‌شود.
2. با استفاده از یک لیزر فمتوسکند (Femtosecond Laser) بسیار دقیق، یک تونل یا لایه میکروسکوپی در ضخامت میانی قرنیه ایجاد می‌شود.
3. رنگدانه‌های مخصوص و زیست‌سازگار (دارای تأییدیه CE اروپا) به داخل این تونل تزریق می‌شود و رنگ عنبیه را می‌پوشاند.
4. یک ناحیه شفاف به قطر ۵ تا ۶ میلی‌متر در مرکز قرنیه (مقابل مردمک) دست‌نخورده باقی می‌ماند تا بینایی فرد حفظ شده و معاینات داخلی چشم در آینده امکان‌پذیر باشد.

مزایا:

• عمل خارج چشمی: برخلاف روش کاشت لنز، هیچ دستکاری در ساختارهای داخلی چشم انجام نمی‌شود و ریسک عوارضی مانند آب مروارید و گلوکوم (آب سیاه) وجود ندارد.
• نتیجه آنی و قابل مشاهده بلافاصله پس از عمل.
• ایمنی بالاتر به دلیل عدم دستکاری بافت حساس عنبیه.
• امکان انتخاب از میان طیف وسیعی از رنگ‌ها.

معایب و خطرات:

• دائمی بودن: این تغییر تقریباً دائمی است، هرچند امکان تیره‌تر کردن رنگ در آینده وجود دارد.
• عوارض ناشناخته بلندمدت: با وجود ایمنی اثبات‌شده در پیگیری‌های چندساله، اثرات این روش در دهه‌های آینده هنوز کاملاً مشخص نیست.
• تداخل با MRI: بیمارانی که این عمل را انجام می‌دهند، باید قبل از انجام MRI سر و صورت، حتماً پزشک خود را مطلع سازند.
• مشکلات تشخیص هویت: سیستم‌های تشخیص هویت از طریق عنبیه برای این افراد کارایی نخواهد داشت.
• ریسک عفونت: اگرچه بسیار نادر است، اما مانند هر عمل دیگری، احتمال عفونت قرنیه وجود دارد.

این عمل توسط یک چشم پزشک اسپانیائی که شهرت جهانی دارد به نام پروفسور دکتر آلیو (Alio) ابدع شده و آقای دکتر قریشی، رئیس کلینیک فوق تخصصی پارسیان به عنوان اولین چشم پزشک ایرانی، مجوز و تآییدیه انجام این عمل را از ایشان دریافت نموده است.

ب) کاشت عنبیه مصنوعی (Iris Implant)

در این روش، یک دیسک سیلیکونی رنگی و نازک از طریق یک برش کوچک در قرنیه، وارد چشم شده و روی عنبیه طبیعی فرد قرار می‌گیرد.

اشکالات و خطرات جدی:

این روش به دلیل عوارض شدید و اثبات‌شده، توسط اکثر جوامع چشم‌پزشکی معتبر تأیید نمی‌شود. عوارض شایع آن عبارتند از:

• افزایش شدید و دائمی فشار داخل چشم (گلوکوم).
• ایجاد آب مروارید (Cataract).
• التهاب مزمن داخل چشمی (Uveitis).
• آسیب به سلول‌های داخلی قرنیه و نیاز به پیوند قرنیه.
• کاهش بینایی و حتی نابینایی.

هشدار: ما در کلینیک پارسیان به دلیل خطرات بالای این روش، هرگز از آن استفاده نکرده و آن را توصیه نمی‌کنیم.

ج) تخریب رنگدانه با لیزر (Laser Depigmentation)

در روش تغییر رنگ چشم با لیزر، با استفاده از نوع خاصی از لیزر (مانند لیزر YAG)، رنگدانه‌های ملانین موجود در لایه سطحی عنبیه تخریب می‌شوند. با حذف این رنگدانه‌ها، لایه روشن‌تر زیرین (معمولاً آبی یا سبز) نمایان می‌گردد.

اشکالات و محدودیت‌ها:

• عدم تأیید علمی: این روش توسط مراجع معتبر جهانی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید نشده است.
• محدودیت در انتخاب رنگ: فقط قادر به روشن کردن چشم‌های تیره (قهوه‌ای) به رنگ‌های آبی یا سبز است و امکان انتخاب رنگ دلخواه وجود ندارد.
• خطر افزایش فشار چشم: رنگدانه‌های تخریب‌شده ممکن است مسیر خروج مایع زلالیه را مسدود کرده و باعث افزایش فشار چشم و گلوکوم شوند.
• نیاز به چندین جلسه درمانی دارد و هزینه آن بالاست.

کاربردهای درمانی رنگ‌آمیزی قرنیه (Keratopigmentation)

فراتر از زیبایی، این تکنیک پیشرفته کاربردهای درمانی ارزشمندی نیز دارد:

1. پوشاندن لک و کدورت قرنیه: در بیمارانی که به دلیل بیماری یا ضربه دچار لک سفید روی قرنیه شده‌اند، می‌توان با رنگ‌آمیزی، ظاهری طبیعی به چشم بخشید.
2. جبران آسیب‌های عنبیه: در افرادی که بخشی از عنبیه خود را از دست داده‌اند، این عمل می‌تواند با ایجاد یک مردمک مصنوعی، حساسیت شدید به نور را کاهش داده و ظاهر چشم را بهبود بخشد.

سخن آخر

در کلینیک فوق تخصصی چشم‌پزشکی پارسیان، ما از میان تمام روش‌های موجود، تکنیک Keratopigmentation (رنگ‌آمیزی قرنیه) را به دلیل ایمنی بالاتر و عوارض کمتر به عنوان تنها روش مورد قبول خود انتخاب کرده‌ایم. با این حال، باید تأکید کنیم:

اولویت با درمان است: ما این عمل را عمدتاً برای بیمارانی با مشکلات پزشکی مانند لک قرنیه یا آسیب عنبیه انجام می‌دهیم.

تصمیم‌گیری آگاهانه: برای متقاضیان زیبایی، این عمل تنها پس از جلسات مشاوره کامل، درک تمام ریسک‌های احتمالی و امضای رضایت‌نامه آگاهانه انجام می‌شود.

مراجعین محترم فعلا به علت موجود نبودن رنگ درنتیجه تحریم ها، عمل تغییر رنگ به منظور زیبایی امکان پذیر نیست.

عدم تأییدیه کامل: لازم به ذکر است که هیچ‌یک از روش‌های جراحی تغییر رنگ چشم با هدف زیبایی، هنوز تأییدیه کامل مراجع معتبر جهانی مانند FDA یا وزارت بهداشت ایران را دریافت نکرده‌اند.

تغییر رنگ چشم یک تصمیم بزرگ با پیامدهای دائمی است. توصیه مؤکد ما این است که قبل از هر اقدامی، تمام جوانب مثبت و منفی را بسنجید و سلامتی چشمان خود را بر هر اولویت دیگری قرار دهید.

عمل تغییر رنگ چشم انجام شده در کلینیک پارسیان

تغییر رنگ چشم به روش بوعلی سینا

عبارت «تغییر رنگ چشم به روش بوعلی سینا» در واقع مبنای علمی و پزشکی معتبری ندارد و بیشتر یک عنوان تبلیغاتی یا شایعه اینترنتی است. بوعلی سینا (ابوعلی حسین بن عبدالله بن سینا) پزشک، فیلسوف و دانشمند ایرانی قرن چهارم هجری بود. او در کتاب‌های معروفش مانند قانون در طب و شفا دربارهٔ ساختار چشم، بیماری‌های چشمی، و درمان‌های گیاهی برای حفظ بینایی مطالب مفصلی دارد؛ اما در هیچ بخش از آثارش اشاره‌ای به تغییر رنگ چشم به‌صورت عمدی یا درمانی وجود ندارد.

بنابراین:

اصطلاح «تغییر رنگ چشم به روش بوعلی سینا» پایه‌ای در طب سنتی معتبر ندارد و به بوعلی نسبت نادرست داده شده است.

در برخی سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی، دستوراتی مانند استفاده از عسل طبیعی، زعفران، گلاب، یا قطره‌های گیاهی برای تغییر رنگ چشم به «روش بوعلی سینا» دیده می‌شود.

اما این نسخه‌ها:

• از نظر علمی تأیید نشده‌اند.
• ممکن است باعث عفونت، التهاب یا آسیب قرنیه و عنبیه شوند.
• توسط پزشکان چشم‌پزشک کاملاً رد می‌شوند.

هزینه تغییر رنگ چشم در ایران

هزینه عمل تغییر رنگ چشم در ایران ثابت نیست و به طور قابل توجهی متغیر است. این تفاوت قیمت ناشی از عوامل متعددی است که مهم‌ترین آنها روش انتخابی برای تغییر رنگ (مانند کراتوپیگمنتاسیون، لیزر یا کاشت ایمپلنت عنبیه) است؛ هر روش، به دلیل نوع مواد مصرفی و پیچیدگی جراحی، قیمت متفاوتی دارد.

علاوه بر این، تجربه و شهرت جراح متخصص، اعتبار و موقعیت جغرافیایی کلینیک یا بیمارستان، و همچنین امکانات و تجهیزات مورد استفاده، همگی از عوامل کلیدی و تأثیرگذار بر نرخ نهایی این عمل زیبایی پرطرفدار محسوب می‌شوند. در نهایت، متقاضیان باید توجه داشته باشند که در صورت بروز عوارض احتمالی، هزینه‌های درمان‌های بعدی نیز به رقم اولیه اضافه خواهد شد.