توپوگرافی (Topography) و توموگرافی
گونه ای از تصویر برداری است که برای بررسی سطح و عمق قرنیه چشم استفاده می شود و تمام خصوصیات قرنیه چشم از قبیل شکل ، ناهمواری ها ، ضخامت و انحنای قرنیه را نمایش می دهد و هموار بودن یا ناهمواری قرنیه را نیز مشخص می نماید. امروزه اکثر دستگاههای توپوگرافی، همزمان قابلیت انجام توموگرافی را دارا هستند. از این نوع تصویربرداری برای تشخیص و تعیین سیر پیشرفت مهم ترین بیماری قرنیه یعنی قوز قرنیه (Keratoconus) استفاده می شود. از آنجا که عدم مبتلا بودن به قوزقرنیه ، یکی از شروط انجام لیزیک می باشد ، انجام توپوگرافی برای کلیه بیمارانی که جهت انجام لیزر چشم مراجعه می کنند ضرورت دارد تا بتوان بیمارانی را که دارای قوز قرنیه هستند جداسازی کرد و از انجام عمل به روی چشم آنها خودداری نمود. علاوه بر این، دستگاه اندازه گیری ضخامت قرنیه و سایر پارامترهائی را که برای عمل لازم هستند به ما میدهد.
دستگاه توپوگرافی پس از اندازهگیری پستی و بلندیهای سطح قرنیه از طریق محاسبات دقیق ریاضی و اپتیکی٬ شکل قرنیه را بصورت یک نقشه رنگی مجسم میکند و با نگاه یه این نقشه و پارامترهای آن٬ پزشک قادر خواهد بود کسانی را که مبتلا یا مشکوک به قوز قرنیه هستند٬ جداسازی کند . در این نقشه نقاط برجسته با رنگهای گرم (قرمز٬ زرد٬ …) و نقاط فرو رفته با رنگهای سرد (آبی٬ …) نشان داده میشوند . در قوز قرنیه یک منطقه برجسته غیرطبیعی به رنگ قرمز در مرکز قرنیه دیده میشود .
در کلینیک پارسیان برای بررسیهای قبل از عمل از چند دستگاه پیشرفته استفاده میشود که عبارتند از:
Pentacam HR, Tomey, iTrace, Orbscam, Sirius و CASIA
وجود و تنوع این دستگاه ها به ما اجازه می دهد تا قرنیه بیمار را قبل از عمل با دقت بیشتری بررسی نمائیم .
دستگاه توپوگرافی و توموگرافی پنتاکم
توپوگرافی ها انواع و اقسام مختلفی دارند و توسط شرکت های مختلف عرضه می شوند. یکی از این دستگاهها ” اورب اسکن ” ( Orbscan ) نام دارد که برای سال های متمادی به عنوان تکنولوژی تشخیصی برتر مورد استفاده قرار گرفته است و ما نیز در کلینیک پارسیان ظرف چند سال گذشته از آن استفاده می کردیم . ولی اخیرا تکنولوژی برتری معرفی گردیده است که به آن پنتاکم (Pentacam) گفته می شود. دستگاه پنتاکم یک توپوگرافی بسیار پیشرفته میباشد که علاوه بر سطح قدامی قرنیه، سطح خلفی و عمق آنرا نیز بررسی میکند . دوربینهای تعبیه شده در این دستگاه از تکنولوژی پیشرفته استفاده نموده و بسیار دقیق عمل میکنند . با این دستگاه علاوه بر توپوگرافی، میتوان ضخامت قرنیه را در نقاط متعدد اندازه گیری کرد . همچنین عمق اتاق قدامی در مناطق مختلف اندازه گیری میشود . پنتاکم از یک شیوه پیشرفته تصویر برداری به نام Sheimpflug استفاده می کند و تصاویرگرفته شده توسط این سیستم دقیق تر و واضح تر از سیستم های قبل هستند. این دستگاه در طول زمان دستخوش تحولات و پیشرفت هایی چه از نظر سخت افزاری و چه از نظر نرم افزاری شده است و ما همواره از آخرین ورژن این دستگاه استفاد می کنیم.
کلینیک پارسیان همزمان با مراکز پیشرفته دنیا مجهز به دستگاه پنتاکم گردید و ما اولین مرکز در سطح استان و جزء اولین ها در کشور هستیم که جهت انجام توپوگرافی از دستگاه پیشرفته پنتاکم استفاده می کنیم . استفاده از این دستگاه ، ضریب اطمینان را جهت عمل لیزیک افزایش می دهد .
در تصاویر، نمائی از این دستگاه و یک نمونه از نقشه چهارگانه توپوگرافی قرنیه را مشاهده می نمایید.