عمل فمتولیزیک

آیا به دنبال راهی مطمئن برای حذف عینک هستید اما از تیغ جراحی هراس دارید؟ عمل فمتولیزیک (Femto-LASIK)، که به عنوان «لیزیک بدون تیغه» نیز شناخته می‌شود، پاسخ علم پزشکی مدرن به این نیاز شماست. این روش، استاندارد طلایی جدیدی در جراحی‌های اصلاح عیوب انکساری (نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم) ایجاد کرده است.

در این مقاله تخصصی از کلینیک چشم پارسیان، هر آنچه باید درباره این تکنولوژی پیشرفته، تفاوت آن با روش‌های سنتی، هزینه و مراقبت‌های پس از آن بدانید را بررسی می‌کنیم.

عمل فمتولیزیک چیست و چگونه انجام می‌شود؟

فمتولیزیک نسل دوم و تکامل‌یافته جراحی لیزیک است. تفاوت بنیادین این روش در “نحوه دسترسی به بافت قرنیه” است. برای اصلاح دید، جراح باید لایه‌ای بسیار نازک (فلپ) از سطح قرنیه را کنار بزند.

• در روش سنتی: این لایه با یک تیغه مکانیکی ظریف به نام «میکروکراتوم» برش داده می‌شد.
• در فمتولیزیک: تیغ مکانیکی حذف شده و جای خود را به لیزر فوق پیشرفته فمتوسکند (Femtosecond Laser) داده است.

این لیزر با تاباندن پالس‌های انرژی در کسری از ثانیه (کوادریلیونیم ثانیه)، حباب‌های میکروسکوپی در عمق قرنیه ایجاد کرده و فلپ را با دقتی میکرونی جدا می‌کند. سپس در مرحله دوم، لیزر اگزایمر وارد عمل شده و نمره چشم شما را صفر می‌کند.

تفاوت فمتولیزیک و لیزیک سنتی

اصلی‌ترین نگرانی در لیزیک سنتی، احتمال بروز خطاهای مکانیکی در هنگام برش فلپ با تیغه میکروکراتوم بود. فمتولیزیک این ریسک را به‌طور کامل حذف می‌کند. لیزر فمتوثانیه اجازه می‌دهد تا فلپی با لبه‌های دقیق‌تر، ضخامت کاملاً یکنواخت و قابل برنامه‌ریزی ایجاد شود. این ویژگی‌ها منجر به:

• دقت بالاتر: امکان ایجاد فلپ‌های نازک‌تر و حفظ بافت بیشتر قرنیه.
• پایداری بیشتر: بهبود اتصال مجدد فلپ به بستر قرنیه.
• کاهش عوارض: کاهش احتمال جابجایی فلپ یا پارگی‌های نامنظم.

فلپ چشم چیست

فِلَپ چشم (Eye Flap) یا فلپ قرنیه در واقع یک بافت نازک از سطح قرنیه است که در عمل‌های لیزری چشم مانند فمتولیزیک ایجاد می‌شود. جراح با استفاده از میکروکراتوم یا لیزر فمتوسکند، یک لایه بسیار نازک از روی قرنیه را مانند درِ کوچکی کنار می‌زند. سپس لیزر برای اصلاح عیوب انکساری (نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم) روی لایه‌های زیرین قرنیه تابانده می‌شود و در پایان، فِلپ به جای خود برگردانده می‌شود و بدون بخیه ترمیم می‌گردد.

ایجاد flap باعث می‌شود:

• عمل بدون درد باشد
• لایه‌های سطحی قرنیه کم‌تر آسیب ببینند
• بیمار خیلی سریع به بینایی پایدار برسد

مزیت عمل فمتولیزیک نسبت به دیگر روش ها

انتخاب فمتولیزیک به معنای انتخاب بهترین سطح ایمنی و کیفیت در اصلاح بینایی است. مزایای این روش بسیار فراتر از «بدون تیغه بودن» است و شامل موارد زیر می‌شود:

• دقت و ایمنی بالاتر
  در فمنتولیزیک، ایجاد برش در قرنیه به‌وسیله لیزر فمتوثانیه انجام می‌شود، نه میکروکراتوم (چاقوی مکانیکی). این موضوع احتمال خطای جراحی و عوارض ناشی از برش مکانیکی را کاهش می‌دهد.
• کاهش عوارض بعد از عمل
  ریسک عوارضی مانند برش نامنظم قرنیه، التهاب و خشکی شدید چشم در فمنتولیزیک کمتر از لیزیک سنتی است.
• بهبود سریع‌تر بینایی
  بیماران معمولاً طی 24 تا 48 ساعت بعد از عمل، بهبودی قابل توجهی در دید خود تجربه می‌کنند، در حالی که در روش‌هایی مثل PRK زمان بهبودی طولانی‌تر است.
• مناسب برای قرنیه‌های نازک‌تر
  لیزر فمتوثانیه قادر است برش‌های بسیار نازک‌تر و یکنواخت‌تر ایجاد کند، بنابراین برای افرادی با ضخامت قرنیه کمتر هم گزینه مناسب‌تری محسوب می‌شود.
• کنترل بیشتر جراح
  امکان تنظیم دقیق‌تر برش (عمق، زاویه و قطر) در این روش وجود دارد و همین باعث می‌شود عمل متناسب با شرایط اختصاصی هر بیمار انجام شود.
• راحتی بیشتر بیمار
  زمان عمل کوتاه‌تر، درد و ناراحتی کمتر بعد از عمل و بازگشت سریع‌تر به زندگی روزمره از دیگر مزایای فمنتولیزیک است.

شخصی‌سازی درمان با تکنولوژی Wavefront

یکی از بزرگترین مزایای فمتولیزیک در کلینیک‌های پیشرفته، ترکیب آن با تکنولوژی Wavefront-Guided است. این تکنولوژی، نقشه‌ای دقیق و سه‌بعدی از تمام ناهمواری‌های قرنیه و عیوب انکساری (حتی عیوب درجه بالاتر که با عینک قابل اصلاح نیستند) تهیه می‌کند. لیزر اگزایمر، بر اساس این نقشه بسیار شخصی، بافت را دقیقاً در نقاط مورد نیاز اصلاح می‌کند و نتیجه، دیدی فراتر از اصلاح نمره عینک خواهد بود که به آن «دید با کیفیت بالا» (High-Definition Vision) گفته می‌شود. این سطح از شخصی‌سازی، شانس دستیابی به دید ۲۰/۲۰ یا حتی بهتر را به شدت افزایش می‌دهد.

عمل فمتولیزیک برای چه کسانی مناسب است ؟

1. افراد با عیوب انکساری پایدار
   کسانی که دچار نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم هستند و شماره چشم‌شان در ۱۲ ماه گذشته ثابت مانده است.
2. سن بالای ۱۸ سال
   عمل معمولاً برای افراد بالای ۱۸ سال توصیه می‌شود؛ چون قبل از این سن، چشم هنوز در حال تغییر است.
3. ضخامت قرنیه کافی
   فمتولیزیک نسبت به لیزیک سنتی برای قرنیه‌های نازک‌تر هم مناسب است، اما همچنان نیاز به حداقل ضخامت مشخصی دارد.
4. سلامت کلی چشم
   نداشتن بیماری‌های چشمی مثل قوز قرنیه، آب مروارید یا آب سیاه فعال.
5. خشکی خفیف یا معمولی چشم
   در مقایسه با لیزیک سنتی، فمتولیزیک برای افرادی که خشکی چشم دارند بهتر است، چون آسیب عصبی کمتری ایجاد می‌کند.
6. افرادی که به کیفیت دید بالا نیاز دارند
   کسانی که شغل یا سبک زندگی‌شان نیاز به دید شفاف و دقیق دارد (مثل رانندگان شب، خلبانان یا عکاسان)

فمتولیزیک برای چه کسانی مناسب نیست ؟

با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، فمتولیزیک برای همه افراد مناسب نیست. جراحان باتجربه در کلینیک چشم پارسیان همواره سلامت چشم و سیستمیک بیمار را در اولویت قرار می‌دهند. موارد منع جراحی شامل:

• قوز قرنیه (کراتوکونوس): یک بیماری پیشرونده که در آن قرنیه نازک شده و شکل مخروطی پیدا می‌کند.
• بیماری‌های فعال چشمی: مانند یوئیت یا تبخال چشمی فعال.
• نوسانات شدید هورمونی: مانند دوران بارداری یا شیردهی که باعث تغییر موقت در نمره چشم می‌شوند.
• نمره‌های بسیار بالا: در برخی موارد نزدیک‌بینی یا آستیگماتیسم بسیار بالا، جراحی‌های سطح قرنیه مانند PRK یا ICLs ممکن است انتخاب‌های مناسب‌تری باشند.
• برخی بیماری های سیستمیک: مانند دیابت کنترل نشده، لوپوس، آرتریت روماتوئید شدید و نقص‌های سیستم ایمنی.

آمادگی های قبل از عمل فمتولیزیک

رعایت دقیق دستورالعمل‌های قبل از عمل، کلید موفقیت جراحی و بهبودی سریع است. این آمادگی‌ها توسط تیم درمانی کلینیک به دقت به شما گوشزد خواهد شد:

• معاینات جامع: انجام توپوگرافی قرنیه، پاکیمتری (اندازه‌گیری ضخامت قرنیه)، و تست‌های کامل خشکی چشم.
• داروها: قطع مصرف برخی داروها که ممکن است بر سطح اشک یا ترمیم زخم تأثیر بگذارند (با مشورت پزشک).
• بهداشت: شستشوی پلک‌ها و صورت با صابون ملایم و عدم استفاده از عطر یا ادکلن در روز جراحی (به دلیل تداخل با عملکرد لیزر).
• برنامه‌ریزی برای بازگشت: حتماً یک همراه برای رانندگی در روز عمل داشته باشید، زیرا دید شما بلافاصله پس از جراحی تار خواهد بود.
• توقف مصرف لنز تماسی: استفاده از لنزهای تماسی (حتی در زمان کوتاهی قبل از معاینه) می‌تواند شکل طبیعی قرنیه را تغییر دهد. برای اطمینان از اندازه‌گیری دقیق نمره چشم و توپوگرافی قرنیه، باید مصرف لنزهای نرم را حداقل ۱ تا ۲ هفته و لنزهای سخت (Gas Permeable) را حداقل ۳ تا ۴ هفته قبل از معاینات و جراحی متوقف کنید. این گام حیاتی‌ترین آمادگی برای یک جراحی دقیق است.

مراحل انجام عمل فمتولیزیک: ۱۵ دقیقه تا دید شفاف

این عمل به صورت سرپایی و با بی‌حسی قطره‌ای (بدون بیهوشی و تزریق) انجام می‌شود:

1. آماده‌سازی: چشم با قطره بی‌حس می‌شود و پلک‌ها با ابزار مخصوص باز نگه داشته می‌شوند.
2. لیزر اول (فمتوسکند): شما به یک نور نگاه می‌کنید. لیزر در کمتر از ۲۰ ثانیه فلپ قرنیه را ایجاد می‌کند. در این لحظه احساس فشار مختصری طبیعی است و دید لحظه‌ای تار می‌شود.
3. لیزر دوم (اگزایمر): جراح فلپ را بلند می‌کند. لیزر اگزایمر با صدای تیک‌تیک خاصی، بافت قرنیه را تراش داده و عیوب انکساری را اصلاح می‌کند. سیستم‌های ردیاب چشم (Eye Tracker) کوچکترین حرکات چشم شما را دنبال می‌کنند تا لیزر دقیقاً به محل درست برخورد کند.
4. پایان: فلپ به جای خود بازگردانده می‌شود و مانند یک پانسمان طبیعی عمل می‌کند. نیاز به هیچ بخیه‌ای نیست.

نکاتی که باید حین جراحی فمتولیزیک رعایت کنید

همکاری بیمار در طول مدت کوتاه جراحی، تضمین‌کننده سرعت و موفقیت عمل است. مهم‌ترین نکات عبارتند از:

• آرامش و تمرکز: سعی کنید تا حد امکان آرام باشید. جراح و تیم درمانی مدام با شما صحبت خواهند کرد و شما را راهنمایی می‌کنند.
• عدم حرکت ناگهانی: با وجود حلقه مکش، از هرگونه حرکت ناگهانی سر یا چشم خودداری کنید.
• توجه به نور سبز/قرمز: در مرحله لیزر اگزایمر، تمرکز خود را فقط روی نور هدف (معمولاً سبز) حفظ کنید. نگران حرکات جزئی چشم نباشید، زیرا دستگاه‌های مدرن مجهز به سیستم ردیابی (Eye Tracker) هستند که لیزر را با حرکات جزئی چشم شما همگام می‌کنند.
• احساس فشار: در مرحله ایجاد فلپ، ممکن است احساس فشار خفیفی در چشم خود داشته باشید که کاملاً طبیعی است و به سرعت از بین می‌رود.

مراقبت‌های طلایی بعد از عمل فمتولیزیک

موفقیت عمل ۵۰ درصد به جراح و ۵۰ درصد به مراقبت‌های شما بستگی دارد.

• ۲۴ ساعت اول حیاتی است: چشم‌ها را بسته نگه دارید و استراحت کنید. از تماشای گوشی و تلویزیون پرهیز کنید.
• ممنوعیت تماس: تا یک هفته به هیچ وجه چشم‌ها را نمالید. مالش چشم می‌تواند باعث جابجایی فلپ شود.
• قطره‌ها: قطره‌های آنتی‌بیوتیک و اشک مصنوعی را دقیقاً طبق ساعت مصرف کنید.
• محافظت: هنگام خواب از شیلد (محافظ) چشمی استفاده کنید و در بیرون از منزل حتماً عینک آفتابی بزنید.
• آرایش و شستشو: تا یک هفته آب مستقیم به چشم نزنید و تا دو هفته آرایش چشمی نداشته باشید.

عوارض بعد از عمل فمتولیزیک

فمتولیزیک یک جراحی بسیار ایمن است و عوارض جدی آن نادر است. با این حال، همانند هر جراحی دیگری، عوارض جانبی موقت یا احتمالات نادری وجود دارند که باید از آن‌ها آگاه باشید:

عوارض شایع و موقت

شایع‌ترین عوارض معمولاً موقت بوده و در هفته‌ها تا ماه‌های اول پس از عمل برطرف می‌شوند:

• خشکی چشم (Dry Eyes): به دلیل تأثیر جراحی بر اعصاب قرنیه، خشکی موقت شایع است و با استفاده منظم از اشک مصنوعی بهبود می‌یابد.
• هاله و پخش نور (Halos and Glare): دیدن هاله اطراف منابع نور در شب (به‌ویژه در چند هفته اول) طبیعی است و معمولاً با گذشت زمان کاهش می‌یابد.
• دید نوسانی: ممکن است دید شما در طول روز نوسان داشته باشد تا زمانی که قرنیه به طور کامل تثبیت شود.

عوارض نادر و نحوه پیگیری

عوارض نادر شامل جابه‌جایی فلپ (که اغلب ناشی از ضربه یا مالش چشم است)، عفونت (بسیار نادر با رعایت بهداشت) و رشد سلول‌های اپیتلیال زیر فلپ (Epithelial Ingrowth) هستند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، باید فوراً به کلینیک چشم پارسیان مراجعه کنید:

• درد شدید و فزاینده که با دارو تسکین نمی‌یابد.
• کاهش ناگهانی یا شدید بینایی.
• قرمزی شدید یا ترشحات غیرطبیعی از چشم.

هزینه عمل فمتولیزیک در اصفهان چقدر است؟

هزینه عمل فمتولیزیک در کلینیک پارسیان 54,000,000 تومان است. هزینه عمل فمتولیزیک معمولاً بالاتر از لیزیک سنتی و عمل PRK است. این تفاوت قیمت به دلیل استفاده از دو دستگاه لیزر متفاوت و تکنولوژی‌های مصرفی (کیت‌های یکبار مصرف برای هر چشم) است.

• عوامل موثر بر قیمت: نوع دستگاه‌های لیزر، تجربه جراح، کلینیک محل جراحی و استفاده از تکنولوژی‌های جانبی مثل Wavefront.
• بیمه: از آنجا که این عمل زیبایی محسوب می‌شود، بیمه‌های پایه آن را پوشش نمی‌دهند، اما بسیاری از بیمه‌های تکمیلی در صورتی که نمره چشم بالاتر از حد مشخصی (مثلاً جمع نمرات بالای ۳) باشد، بخشی از هزینه را پرداخت می‌کنند.

برای کسب اطلاع بیشتر در مورد تعرفه ها می توانید به صفحه هزینه عمل لیزیک چشم کلینیک پارسیان مراجعه کنید.